“นครอุบลราชธานีโมเดล” กับคอนเซ็ปต์ "Budget for All : งบประมาณเพื่อทุกคน”

"Budget for All หรือ งบประมาณเพื่อทุกคน" คืออะไร และเทศบาลนครอุบลราชธานีมาเกี่ยวข้องกันแบบไหน
คำตอบสำหรับคำถามนี้เกิดขึ้นเมื่อวันที่ 24 มกราคม 2568 ที่ผ่านมา ในเวทีสาธารณะและพิธีลงนาม MOA การขับเคลื่อนการจัดทำงบประมาณที่คำนึงถึงมิติเพศภาวะเพื่อการบริหารปกครองท้องถิ่น ภายใต้โครงการ Strengthening Gender Responsive Budgeting in Local Governance, a pilot project with Ubonratchathani Municipality เป็นโครงการที่ดำเนินงานเพื่อให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นสามารถตอบสนองความต้องการของคนทุกเพศทุกวัยผ่านเครื่องมืองบประมาณที่คำนึงถึงมิติเพศภาวะ ภายใต้การรับผิดชอบของคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี โดยการสนับสนุนงบประมาณของกองทุนวิจัยเพื่อพัฒนาท้องถิ่นแคนาดา (Canada Fund for Local Initiatives : CFLI)
"เรายินดีที่จะเป็นพี่เลี้ยงให้กับ อปท. อื่นที่ต้องการมาเรียนรู้กับเรา ตอนแรกเราก็งงๆอยู่ว่ามันคือ อะไรแต่ตอนนี้เราเข้าใจแล้ว"
คำบอกเล่าบางช่วงตอนจากเวทีเสวนาโดยตัวแทนเจ้าหน้าที่เทศบาลนครอุบลราชธานี ซึ่งพูดอย่างภูมิใจว่าบัดนี้พวกเขาพร้อมแล้วที่จะเป็นต้นแบบสู่การขับเคลื่อนงานภายใต้คอนเซปต์ "งบประมาณเพื่อทุกคน" หรือ "Budget for All" ซึ่งเป็นคำที่คณะทำงานโครงการเรียกเป็นชื่อเล่นที่แปลงมาจากแนวคิด GRB หรือ Gender Responsive Budgeting ว่าด้วยเรื่องการออกแบบนโยบาย โครงการ หรือกิจกรรมที่คำนึงถึงความต้องการของคนทุกกลุ่มอย่างเท่าเทียม เพื่อให้การจัดสรรงบประมาณสามารถตอบสนองความต้องการของทุกคนได้อย่างเข้าอกเข้าใจ
หลังจากผ่านการอบรมหลักสูตร GRB สำหรับออกแบบและวิเคราะห์นโยบายการพัฒนาท้องถิ่น ในช่วงที่ผ่านมาที่ถือเป็นก้าวสำคัญในการขับเคลื่อนตามแนวคิดการจัดทำงบประมาณที่คำนึงถึงมิติเพศภาวะ (GRB) จากนั้นเจ้าหน้าที่เทศบาลหลายฝ่ายก็นำแนวคิดนี้ไปใช้อย่างจริงจังเพื่อให้เกิดเป็นผลงานรูปธรรมไม่ว่าจะเป็นการออกแบบโครงการห้องน้ำสาธารณะภายในบริเวณทุ่งศรีเมืองที่คำนึงถึงกลุ่มคนทุกเพศทุกวัยและคำนึงถึงมิติอื่น ๆ ที่จะเอื้อต่อการเข้าไปใช้บริการที่เท่าเทียม เช่น คุณแม่ที่ต้องพาลูกน้อยไปเดินเล่นที่สวนหากจำเป็นต้องเข้าห้องน้ำเพื่อก็ต้องมีเครื่องอำนวยความสะดวกสำหรับแม่และเด็ก
นอกจากนี้ยังมีโครงการกิจกรรมวันเด็กที่เล่นเกมพาเด็กบอกถึงความต้องการของพวกเขา ว่าเด็ก ๆ ต้องการอะไร ทำกิจกรรมแบบไหนในแบบที่ทุกคนต้องการ หรืออย่างพี่ที่เป็นเจ้าหน้าที่คอมพิวเตอร์ก็มีการปรับระบบการรับเรื่องร้องเรียนเพื่อให้ทุกเพศ ทุกวัย ได้แสดงความจำนงค์ของตนเอง รวมไปถึงเรื่องละเอียดอ่อนอย่างการเรียกสรรพนาม "นาย" "นาง" และ "นางสาว" ที่ต่อไปนี้ต้องเรียกว่า "คุณ" หรืออนาคตอาจมีคำเรียกอื่นๆที่เหมาะสมเพื่อให้สอดคล้องกับทุกเพศสภาพ
"ในงานต่างๆที่เทศบาลจัด ตนเองก็มักได้รับโอกาสเป็นพิธีกร และมีอยู่ครั้งหนึ่งที่เป็นบทเรียนสำคัญที่จำไม่ลืม คือเราแนะนำบุคคลหนึ่งซึ่งเราไม่เห็นเพศภาวะเขามาก่อน เราก็เรียกคำนำหน้าเขาว่า "นาย" ตามเอกสารที่เราได้มา แต่พอเขาเดินขึ้นเวทีเขากลับแต่งหญิงแบบสวยเลย ... เราก็เลยตำหนิตนเองในใจว่าไม่ควรทำแบบนี้ ทั้ง ๆ ที่เจ้าตัวเขาก็ไม่ได้ตำหนิให้เราได้ยิน แต่เราเองที่รู้สึกผิด ดังนั้น ต่อไปเราต้องเรียกทุกคนว่า "คุณ" เพื่อให้เป็นคำนำหน้าที่เหมาะสมที่สุด"
พี่พอร์ชหรือภูวนาถ พรหมคุปต์ นักจัดการงานทั่วไปชำนาญการ เล่าประสบการณ์ให้ฟังถึงบทบาทที่ได้รับการเป็นพิธีกร ที่แม้จะเป็นเรื่องเล็กน้อยแต่ก็ถือเป็นเรื่องละเอียดอ่อนที่ต้องคำนึงถึงความต้องการของทุกเพศภาวะ
แม้จะยังพูดไม่ได้เต็มปากว่าการทำงานของทุกฝ่ายสำเร็จตามแนวคิดอันเนื่องจากระยะเวลานับจากวันที่ทุกคนรู้จัก GRB จนถึงบัดนี้ก็เพียง 4 เดือนเท่านั้น แต่กระบวนการที่เจ้าหน้าที่หลายฝ่ายของเทศบาลนครอุบลราชธานีได้เริ่มต้นและเข้าใจอย่างถ่องแท้ถึงแนวคิด จนนำไปสู่การออกแบบโครงการและลงมือทำในกิจกรรมต่างๆ ก็ถือเป็นข้อพิสูจน์แล้วว่าพวกเขาได้ตระหนักถึงความสำคัญที่แต่ละคนมีความต้องการที่ไม่เหมือนกัน การทำหน้าที่ของเขาจึงต้องตอบสนองความต้องการที่แตกต่างหลากหลายนี้ให้ได้ดีที่สุด ซึ่งแน่นอนว่าจะต้องมีการเก็บข้อมูล การรับฟังความต้องการของกลุ่มคนต่าง ๆ และวิเคราะห์ข้อมูลแบบลงลึกแต่ละเพศแต่ละวัย
ยิ่งไปกว่านั้น พวกเข้ามีความยินดีและพร้อมจะเป็นพี่เลี้ยงให้เพื่อนๆจากเจ้าหน้าที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นหรือใครก็ตามที่อยากนำแนวคิดและวิธีการไปปรับใช้ ทั้งนี้ก็เพราะพวกเขาตระหนักดีว่า งบประมาณคือเงินที่ได้มาจากภาษีของทุกคน ฉะนั้นคนทุกคนแม้จะอยู่ในเพศและภาวะแบบไหนก็ควรได้รับโอกาสที่เท่าเทียม
หมวดหมู่ : โครงการ EVENT พื้นที่/ชุมชน
Tags :